Krzyż łaciński metalowy z elementów kutych i odlewnych, pocz. XX w.

Krzyż łaciński metalowy z elementów kutych i odlewanych, wzdłuż belek dekorowany metalowymi esownicami, na zakończeniach ramion – lilijkami, z pasyjką na przecięciu ramion. Posadowiony na kamiennym postumencie o dwóch uskokach, ustawionym na cokole betonowym. W górnej części postumentu owalne wgłębienie z szybką, w którym obrazek Matki Boskiej Ostrobramskiej, poniżej wyryta inskrypcja. Krzyż ulokowany w centralnej części czworobocznej działki, lekko wyniesionej ponad poziom chodnika, otoczonej niskim metalowym płotkiem.

CZAS POWSTANIA: pocz. XX w., odnow. 2007 r.

TREŚĆ INSKRYPCJI:

OD / POWIETRZA / GŁODU OGNIA / I WOJNY WYBAW NAS / PANIE //

HISTORIA:

Krzyż ufundowano w północnej części dawnej wsi Słoboda, która w granicach miasta Białystok znalazła się dopiero w 20-leciu międzywojennym. Przyczyna i dokładna data ustawienia krzyża nie są znane, nie wiadomo również, czy zastąpił wcześniejszy obiekt w tym miejscu. Być może był krzyżem wotywnym ustawionym przez okoliczną społeczność, miejscem wspólnej modlitwy i punktem odprowadzania zmarłych niesionych na cmentarze białostockie. Zanim w tyle posesji zbudowano hotel, jeszcze w l. 90. XX w. stały tam domy jednorodzinne, a teren był zadrzewiony. Z czasem w sąsiedztwie krzyża pozostał tylko jeden kasztanowiec. W 2007 r. krzyż został poddany renowacji, oczyszczony i odmalowany, a teren wokół uporządkowany. Po wycięciu kasztanowca w 2010 r. krzyż został nieznacznie przesunięty w kierunku południowym, a w ostatnich latach XXI w. wykonano nowe ogrodzenie wokół niego.

Opis pochodzi z książki Marty Wróbel „Białostockie krzyże i kapliczki”, Białystok, 2017, do pobrania bezpłatnie na stronie internetowej miasta Białystok: www.bialystok.pl/pl/dla_mieszkancow/kultura/katalog-bialostockich-krzyzy-i-kapliczek.html

Fot. Tomasz Pienicki