Krzyż łaciński metalowy z elementów kutych i odlewnych, 1893 r.

Krzyż łaciński z elementów kutych i odlewanych, wzdłuż belek krzyża ozdobne kute ślimacznice, na zakończeniach ramion lilijki. Na przecięciu ramion umieszczona blaszana eliptyczna puszka, w której figurka Chrystusa. Posadowiony na cokole granitowym o dwóch uskokach, w górnej części płytko żłobiona, prostokątna wnęka na święty obrazek (lub tabliczkę z inskrypcją), poniżej wyryta data: 1893. Krzyż stoi w obrębie kwadratowej działki, otoczonej ogrodzeniem z epoki, z elementów kutych i odlewanych.

HISTORIA:

Krzyż postawiony w związku z epidemią cholery, panującą w Europie w latach 1892- 1894. Na Białostocczyźnie pojawiła się ona w lipcu 1893 r. Prawdopodobnie krzyż został ufundowany przez mieszkańców dawnej wsi Starosielce, na niezabudowanym wówczas wyniesieniu terenu, w pobliżu rozstajnych dróg, prowadzących m.in. ze wsi Starosielce do Białegostoku. Być może znaczy miejsce pochówków epidemicznych? Jest jednym z wielu śladów epidemii, które pozostały na terenie obecnego miasta (zob. też nr nr 7, 9, 15, 58, 60, 62). Na mapie Białegostoku i okolic z 1886 r. w pobliżu tego miejsca odnotowano krzyż, być może typowy rozstajny, o funkcjach ochronnych i porządkujących przestrzeń. Nie odnotowano żadnych relacji związanych z obiektem.

Opis pochodzi z książki Marty Wróbel „Białostockie krzyże i kapliczki”, Białystok, 2017, do pobrania bezpłatnie na stronie internetowej miasta Białystok: www.bialystok.pl/pl/dla_mieszkancow/kultura/katalog-bialostockich-krzyzy-i-kapliczek.html

Fot. Tomasz Pienicki