Witamy w Mediatece CLZ – archiwum historii mówionej miasta i regionu!
W zbiorach znajdują się wspomnienia „świadków historii” – mieszkańców Białegostoku i Podlasia, dotyczące okresu od końca XIX wieku po czasy współczesne, a także udostępnione przez nich fotografie i dokumenty. Podstawowym celem archiwum jest ochrona i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego, historii miasta i regionu.
Więcej informacji o archiwum znajduje się w zakładce „O Mediatece CLZ”.
Zapraszamy do przeglądania zasobów Mediateki CLZ!
-
Relacje świadków historii dotyczące historii, tradycji i codziennego życia
-
Kopie cyfrowe takich materiałów, jak fotografie, dokumenty, dyplomy, medale, udostępnionych do naszych zasobów przez mieszkańców Białegostoku i Podlasia.
-
Wirtualna mapa współczesnego Białegostoku na której umieszczono archiwalne fotografie w miejscach, w których zostały pierwotnie wykonane.
Kolekcje tematyczne
-
Starosielce są osiedlem z bardzo ciekawą i bogatą historią. Swoje narodziny zawdzięczają rozwojowi kolei żelaznej w Imperium Rosyjskim. To w tym miejscu władze carskie postanowiły umiejscowić warsztaty kolejowe – naprawiano tu tabor, później budowano mosty. To wokół tych zakładów rozwijały się Starosielce, które początkowo funkcjonowały jako wieś, w 1919 roku otrzymały prawa miejskie, a ostatecznie w 1954 roku zostały przyłączone do Białegostoku. Historie miejsc to przede wszystkim historie ich mieszkańców. Niektórzy z nich zgodzili się opowiedzieć nam swoje przeżycia i udostępnili domowe archiwa. Zapraszamy do zapoznania się z kolekcją poświęconą mieszkańcom Starosielc.
-
Bojary są jednym z najstarszych białostockich osiedli, z częściowo zachowaną oryginalną, drewnianą zabudową. Zawsze były wyjątkowe i zaznaczały swoją odrębność, może więc dlatego ich mieszkańcy do dziś tak bardzo się z nimi identyfikują. Wielu z nich mieszka na Bojarach od kilku pokoleń. Inni, mimo że ich domy rodzinne już nie istnieją, a oni mieszkają już gdzie indziej, nadal czują się bojarczykami, z nostalgią i dumą wspominając swoje pochodzenie. Zapraszamy do zapoznania się z domowymi archiwaliami i wspomnieniami mieszkańców zbieranymi od 2009 roku w Mediatece CLZ – archiwum historii mówionej.
-
Zanim fotografia stała się łatwo i powszechnie dostępna, jej wykonanie wymagało dużej wiedzy technicznej i praktycznej, często także specjalnie zaaranżowanego miejsca – pracowni fotograficznej. Zrobienie zdjęcia wymagało znacznie więcej zachodu niż obecnie, było też bardziej kosztowne. W atelier znajdowały się specjalne tła i rekwizyty oraz duże przeszklenia zapewniające odpowiednią ilość światła. Portretowany musiał się wcześniej odpowiednio do zdjęcia przygotować, założyć stosowny strój i zadbać o fryzurę, co na pewno wymagało większej ilości czasu. Wydaje się, że właśnie te przygotowania, swojego rodzaju rytuał, który musiał przejść zarówno fotograf, jak i fotografowany, nadaje tym zdjęciom tak wyjątkowy, może nad wyraz poważny charakter. Prezentowane portrety zostały wykonane w pracowniach fotograficznych działających w Białymstoku przed 1915 rokiem, które szerzej zostały opisane w książce Wiesława Wróbla „Fotografowie białostoccy 1861-1915”. Prezentowane fotografie w dużej mierze pochodzą ze zbiorów białostockiego kolekcjonera Mieczysława Marczaka, pozostałe zostały udostępnione przez kilkudziesięciu białostoczan z ich domowych archiwów. Wszystkim ofiarodawcom serdecznie dziękujemy za wsparcie!
-
Alicja Szataginowa urodziła się 9 lipca 1895 roku w rodzinie Huberta i Emilii Wille. Dzieciństwo spędziła w Białymstoku, w domu przy ul. Parkowej 6. W 1913 roku wyjechała kształcić się w Instytucie Szlachetnie Urodzonych Panien w Petersburgu w Rosji. Tam poznała carskiego oficera Aleksandra Szataginowa, z którym wzięła ślub w 1917 roku. Aleksander zaginął w Rosji w trakcie rewolucji, więc Alicja wróciła do Białegostoku w 1923 roku bez męża. Po powrocie dawała prywatne lekcje muzyki, była przewodniczącą sekcji muzycznej w Kole Miłośników Historii, Literatury i Sztuki. W 1936 roku rozpoczęła pracę jako nauczycielka w Prywatnym Instytucie Muzycznym powołanym do życia przez siostry Frankiewicz. Instytut mieścił się na trzecim piętrze kamienicy przy ul. Sienkiewicza 14, w czasie II wojny światowej działał nielegalnie. W 1944 roku Alicja Szataginowa wyjechała na trzy lata do rodziny w Łodzi. Po powrocie kontynuowała pracę w Państwowej Szkole Muzycznej I Stopnia utworzonej w miejsce Prywatnego Instytutu Muzycznego. Cały czas udzielała też prywatnych lekcji w domu przy ul. Parkowej 6. Zmarła 28 listopada 1984 roku w Białymstoku. Spoczęła na cmentarzu prawosławnym przy ul. Wysockiego 1 wraz ze zmarłym pod koniec lat 40. niedoszłym mężem Aleksandrem Gonczarenko. Fotografie dokumentujące życie Alicji Szataginowej zostały znalezione przez państwa Tomaszewskich, obecnych właścicieli willi przy ul. Parkowej 6. W swojej książce „Zaginiona Perła i Dwa Światy” opisała je Iwona Zinkiewicz i dzięki niej trafiły one do archiwum Mediateki CLZ. Dziękujemy rodzinie Tomaszewskich za zgodę na udostępnienie materiałów.